Weer thuis

Dinsdag 9 november

Geen mooier sentimenteel moment voor reflectie dan de herfsttoer terug naar Middelburg. Na 3 mooie vakantieweken in Cuba blijft de (met een brede glimlach uitgesproken) slogan van een adviseur van touroperator 'Cubatur' hangen: "Welcome to the fourth world country of Cuba". Zomaar een paar'Cubaniteiten' die de charme van het (ei)land kenmerken:

VERVOER
*Paard en wagen in het dagelijkse straatbeeld die zowel Cubanen als toeristen van A naar B helpen.
*Voor iets grotere afstanden viel te kiezen voor ofwel een gedateerde (maar o zo mooie) Amerikaanse slee ofwel een Lada.
*Voor echt forse (toeristen) afstanden functioneerde de Viazulbussen prima - voor locals trouwens maar mondjesmaat betaalbaar. De trein blijt stukken onbetrouwbaarder. Het wegdek laat flink te wensen over, maar ach zolang er geen tegenliggers zijn is links rijden (ook op de 'snelweg') een veelgebruikte optie.
*Woon-werkverkeer is een tijdrovende zaak. Grote groepen lifters hopen langs de (snel)weg opgepikt te worden. Overheids(vracht)wagens zijn verplicht om mensen mee te nemen. Overvolle wagens tot gevolg. 'Amarillos' (letterlijk de gelen - in het geel gestoken verkeersregelaars) reguleren dit systeem.

GEDULD & SCHAARSTE
* Geduld leer je vanzelf in 'El Rapido'de tergend langzame Cubaanse McDonald. En anders wel in elke willekeurige wachtrij: bus, wisselkantoor maar bijvoorbeeld ook bij de supermarkt, waar verkoop uitsluitend vanachter de toonbank geschiedt.
* Ben je aan de beurt, kan het zomaar zijn dat door de schaarste het product op blijkt. Is het er wel, is het juist weer makkelijk, er is maar 1 merk voorhanden.

CUBAANSE PRODUCTEN & ETEN
* Keuze in overvloed aan rum en sigaren. Het beeld van een sfeerverhogende fles rum op tafel in de (openlucht) kroegen kan onze waardering dragen. De niet aflatende onderhandse sigarenhandel op straat negeren we na 2 weken. Zo niet de ijs- en pizzaventers. Een pizaatje (ham of kaas) voor 5 pesos (€0,25) en een chocola of aarbeienijsje (slechts keuze uit 1 of 2 smaken per dag) voor 1 peso hadden niet alleen bij de Cubanen gretig aftrek.
* Uberhaupt valt het eten 100% mee. In de 'Casa Particulars' was het zelfs uitstekend. Met de info dat de Casauitbaters het voorrecht hebben om (uitsluitend) voor toeristen een A-kwaliteit in te kopen, valt het verschil met de staatsgerunde restaurants te verklaren. Gelegenheden die bepaald niet uitblinken in gastronomische gastvrijheid en sfeer.

INTERNET
Leuke momenten in overvloed om bij te houden op ons weblog. Internet is voor de toerist (per kaart van €5 euro per uur) toegankelijk met een persoonlijke code. Voor de Cubanen geldt een internetbeperking.

We realiseren ons dat we een goed moment hebben uitgekozen om Cuba aan te doen. De Cubaan ziet de (economische) toekomst met vrees tegemoet. De toch al forse maandelijkse belasting op de Casa Particulars is per november 2010 dusdanig verhoogd dat menig eigenaar zich zal bezinnen op het voortbestaan. Het roept bij ons de vraag op of dit een gerichte sturing is tot beperking van het toerisme tot de all-inclusive zone rond Varadero waar de tegenstelling met de rest van Cuba groot is!? Daar bovenop volgt per 1 januari 2011 een overheidsmaatregel die 1,5 miljoen werknemers (op 11 miljoen inwoners) hun baan doet verliezen. Hoegenaamd om een prikkel te geven.

En nog belangrijker, hoe lang weegt het gratis en kwalitatief hoogstaande onderwijs, culturele leven en ziektenkostenstelsel voor de Cubanen op tegen de dreigende toenemende armoede - die er wel degelijk is!?

We hebben in ieder geval met volle teugen van de Cubaanse cultuur, het eten, de gastvrije mensen en hun muziek genoten met hier en daar wat gefronste wenkbrauwen over de wijze waarop dit land reilt en zeilt.